Terwijl de wereld in de greep is van het coro­na­vi­rus, neemt de behoefte aan infor­ma­tie flink toe. Betrouw­bare infor­ma­tie, toegan­ke­lijk en helder verwoord. Waarbij feiten van geruch­ten worden geschei­den. Voor data­cen­ters en gebrui­kers is het nu wellicht tijd om de buiten­wacht zo goed moge­lijk te infor­me­ren over hoe gebruik en verbruik van elek­tri­ci­teit zich ontwik­ke­len. De branche vertelt welke acties de over­heid neemt, maar ook waar de schoen wringt. Net zoals in de huidige corona­cri­sis, is het meten van rele­vante data cruci­aal om veran­de­rin­gen teweeg te brengen. Zonder rele­vante data weten we niks, kunnen we ook niet bijstu­ren en legt de indu­strie geen verant­woor­ding af.

Data­cen­ters zijn niet meer weg te denken in deze tijd en daar­naast hebben ze al enorme slagen gemaakt met betrek­king tot energie-effi­ciën­tie. Nu is ook de tijd om gebrui­kers van data­cen­ters te betrek­ken bij de volgende verbe­ter­s­lag. Bijna alle data en tools zijn immers aanwe­zig, denk aan de data in de BIOS, ILO en UE. Met zijn allen zijn we daartoe in staat. De partijen moeten het met zijn allen doen. De over­heid, data­cen­ters, ICT, gebrui­kers, toele­ve­ran­ciers en soft­wa­re­le­ve­ran­ciers. In de LEAP-pilot van de Amster­dam Econo­mic Board, Green IT Amster­dam, RVO NLdi­gi­tal en ander partijen hebben wij van Certios en WcoolIT een eerste stap gezet om met de over­heid en eind­ge­brui­kers onder­zoek te doen naar het inzet­ten van een nieuwe meet­me­thode en naar het bespa­rings­po­ten­ti­eel door het inscha­ke­len van de correcte power mana­ge­ment-settings van servers. In een bijna opti­male setting werd zelfs bij een van de LEAP-deel­ne­mers 7% ener­gie­be­spa­ring gere­a­li­seerd. Wat is dan te reali­se­ren in een niet-opti­male setting? 10%? Of misschien wel 70%, we gaan het zien. Maar het voor­naamste resul­taat uit de pilot is wat mij betreft de bewust­wor­ding van het bespa­rings­po­ten­ti­eel op elek­tri­ci­teit en de aanwe­zige over­ca­pa­ci­teit van de hardware.

Betrouwbare informatie

Als ik het heb over betrouw­bare infor­ma­tie, dan bedoel ik ook dat deze voor ieder­een begrij­pe­lijk moet zijn. De infor­ma­tie die nu links en rechts beschik­baar is, lijkt niet met elkaar te matchen. Ik kan ten minste geen verban­den leggen. Sterker nog, ze lijken alle­maal op zich­zelf te staan. Velen meten kenne­lijk met verschil­lende maten. Ik kan begrij­pen dat vanuit verschil­lende perspec­tie­ven en belan­gen sommige uitkom­sten beter uitko­men. Maar dan nog zou er enig verband in de data te zien moeten zijn.

In een eerder artikel heb ik diverse ‘quotes’ gebruikt. Er worden veel verge­lij­kin­gen gebruikt om het huidige en toekom­stige ‘verbruik’ van data­cen­ters te illu­stre­ren, maar begrij­pen we deze verge­lij­kin­gen ook? Ik ga de data (info­grap­hic grafiek 1) van Energie Beheer Neder­land (EBN), verge­lij­ken met de quotes (info­grap­hic grafiek 2) van Dutch Data­cen­ter Asso­ci­a­tion.

EBN is 100 procent eigen­dom van de Neder­landse staat. Ze voeren gedeel­ten van het klimaat- en ener­gie­be­leid uit voor het minis­te­rie van Econo­mi­sche Zaken en Klimaat. Ze zijn een van de drij­vende krach­ten achter de ener­gie­tran­si­tie in Neder­land. EBN heeft diep­gaande kennis van de Neder­landse onder­grond en vervult een sleu­tel­rol bij het verbin­den van private en publieke partijen in de ener­gie­sec­tor. Mijn aanname is dat deze cijfers een getrouw beeld geven van het totale ener­gie­ver­bruik in Nederland.

Dutch Data Center Asso­ci­a­tion (DDA) is de bran­che­or­ga­ni­sa­tie van data­cen­ters in Neder­land, funda­ment van de digi­tale econo­mie. Zij verbin­den inmid­dels 90% van de mark­lei­dende data­cen­ters in Neder­land. Zij verwoor­den de stand­pun­ten van de indu­strie met betrek­king tot regel­ge­ving en beleids­kwes­ties en werken daarin in een zo’n breed moge­lijke coali­tie. DDA heeft drie aandachts­ge­bie­den: Energie & Duur­zaam­heid, Onder­wijs & Werk­ge­le­gen­heid en Digi­tale Econo­mie & Mainport.

De vergelijkingen

EBN

• Mijn aanname is dat de data­cen­ters onder de rubriek Indu­strie vallen, EBN rappor­teert een verbruik van 1.115 PJ door de Indus­tie waarvan 11% Elek­tri­ci­teit, 123,4 PJ oftewel 34,4 TWh.
• De gebruikte hernieuw­bare energie is 41 PJ oftewel 11,4 TWh
• Totaal eind­ver­bruik NL is 106 TWh

DDA

• Neder­landse data­cen­ters hebben een geza­men­lijk vermo­gen van 1.503 MW, het totale verbruik op jaar­ba­sis is 1.503 X 8.760 uur = 13,2 TWh
• Groene stroom is 80% van verbruikte stroom = 10,5 TWh
• Rest­warmte: Gemid­deld huis­hou­den van 3 perso­nen verbruikt 3,5 MWh, oftewel 0,0000035 TWh. Als warmte onge­veer 70% van het ener­gie­ver­bruik van huis­hou­dens uitmaakt en er volgens DDA 1 miljoen huis­hou­den rest­warmte van data­cen­ters kunnen gebrui­ken, dan is die behoefte 70% x 1.000.000 x 0,000.003.5 = 2,45 TWh.

(https://​www​.gaslicht​.com/​e​n​e​r​g​i​e​b​e​s​p​a​r​i​n​g​/​e​n​e​r​g​i​e​v​e​r​bruik)

Wanneer ik de infor­ma­tie van EBN en DDA met elkaar verge­lijk, kom ik tot de volgende inzichten:

• 38,4% van elek­tri­ci­teit verbruikt door de indu­strie gaat door Data­cen­ter (13,2/34,4)
• 12,4% van elek­tri­ci­teit­ve­bruik in NL gaat door Data­cen­ters (13,2/106)
• 92,1% van de verbruikte hernieuw­bare energie gaat door Data­cen­ters (10,5/11,4)
• 18,5% van de verbruikte energie door DC kan gebruikt worden voor het verwar­men van huis­hou­dens (2,45/13,2)

Dat zijn nog eens cijfers: Data­cen­ters en zijn gebrui­kers verbrui­ken 38,4% van de totale Indu­strie en daarmee 12,4% van alle elek­tri­ci­teit in Neder­land. Boven­dien wordt 92,1% van alle hernieuw­bare energie door data­cen­ters gecon­su­meerd. Zo blijft er weinig over voor de rest van Nederland…

Dit zijn cijfers voor heel Neder­land. Hoe zit het dan met de cijfers van Amsterdam?

Zijn deze cijfers juist en mag je deze verge­lij­kin­gen wel maken? Ik weet het niet, het roept bij mij wel een hele­boel vragen op. We denken te weten dat de ICT en de daarmee samen­han­gende ener­gie­ver­bruik zal blijven stijgen. Moeten we dan niet versneld meer hernieuw­bare energie gaan opwek­ken en kan ons het elek­tri­ci­teits­net­werk het wel aan? Moeten we de rest­warmte niet versneld gaan inzet­ten? Inte­res­sante vragen, maar wat nu als deze cijfers niet correct zijn? Een afwij­king van 1% is al heel veel elektriciteit.

Energiebeheersing

Maar doen we echt aan ener­gie­be­heer­sing? Ik denk het niet. We weten dat de capa­ci­teit en pres­ta­ties van servers veel meer zijn toege­no­men dan het ener­gie­ver­bruik, maar we zien ook dat het ener­gie­ver­bruik zelf niet is afge­no­men. In de cijfers zie we in ieder geval wel dat ieder­een verwacht dat het ener­gie­ver­bruik van IT zal blijven groeien, welis­waar niet in de snel­heid van de pres­ta­tie­groei van IT, maar toch… Hoeveel het blijft stijgen? Ik weet het niet. Wat denkt u? Sowieso is door de klimaat­dis­cus­sie een en ander in een stroom­ver­snel­ling gekomen en is ener­gie­be­heer­sing (hoger) op de agenda gekomen.

Ener­gie­be­heer­sing is niet goed moge­lijk zonder dat we weten hoeveel energie data­cen­ters gebrui­ken, zonder kennis van de grootte van de onder­lig­gende ener­gie­con­trac­ten, hoeveel energie wordt opge­wekt door wind, zon, alter­na­tief etc. Energie-effi­ciën­tie en duur­zaam­heid zijn mode­woor­den en goed voor het imago, maar het wordt tijd om het te onder­bou­wen met cijfers, met betrouw­bare ratio’s, geco­ör­di­neerd en gecer­ti­fi­ceerd door onaf­han­ke­lijke instellingen.

Transparantie helpt

Hoe berei­ken we dit? In ieder geval door het samen te doen, samen met de over­heid, data­cen­ters en belan­gen­ver­e­ni­ging van data­cen­ters en ICT.

Wat is dan de oplos­sing? ik zou graag een conve­nant tussen partijen zien, waarin is vast­ge­legd dat er maan­de­lijks wordt gerap­por­teerd aan de over­heid. Server-eige­na­ren rappor­te­ren de gege­vens en geven inzicht in het ener­gie­ver­bruik en gedrag van de servers. Al sinds jaar en dag is rele­vante data aanwe­zig in het hart van IT-appa­ra­tuur. BIOS, ILO en andere syste­men houden deze data keurig bij. Data­cen­ters rappor­te­ren maan­de­lijks hun totale ener­gie­ver­bruik en het ener­gie­ver­bruik gecon­su­meerd door de servers. Aan de hand van deze infor­ma­tie kan de over­heid vervol­gens regel­ge­ving maken, in overleg met de belan­gen­ver­e­ni­ging. Data­cen­ters en ICT-gebrui­kers kunnen zo de infor­ma­tie gebrui­ken voor verant­woor­ding aan hun stake­hol­ders en naar de samenleving.

We moeten uitein­de­lijk doel­stel­lin­gen kunnen toetsen aan werke­lijke cijfers en de impact van maat­re­ge­len kunnen analy­se­ren op basis van betrouw­bare cijfers. Anders blijft het hobbyen met cijfers en mooie woorden zonder tast­bare resultaten.

De instan­ties en bedrij­ven zouden mijn inziens over hun primaire belan­gen heen moeten stappen en geza­men­lijk de verant­woor­de­lijk­heid moeten nemen om de volgende stap in de volwas­sen­heid van deze indu­strie vorm te geven.

Trans­pa­ran­tie helpt. Het begin is er…